DOSTOSOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (ze zmianami z dn. 17.11.2010 r.):

§6.1. Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologicznopedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne (…) do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. § 7. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego, plastyki i muzyki należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywaniu się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć.

Dostosowanie wymagań:

• powinno dotyczyć głównie form i metod pracy z uczniem, zdecydowanie rzadziej treści nauczania  nie może polegać na takiej zmianie treści nauczania, która powoduje obniżanie wymagań wobec uczniów z normą intelektualną
• nie oznacza pomijania haseł programowych, tylko ewentualne realizowanie ich na poziomie wymagań koniecznych lub podstawowych
• nie może prowadzić do zejścia poniżej podstawy programowej, a zakres wiedzy i umiejętności powinien dać szansę uczniowi na sprostanie wymaganiom kolejnego etapu edukacyjnego

 

Ogólne zasady postępowania z uczniem z dysleksją rozwojową

1. Unikać głośnego odpytywania z czytania przy całej klasie; wskazówka ta dotyczy przede wszystkim dzieci młodszych. Jeśli nauczycielowi dla oceny umiejętności ucznia niezbędne jest głośne czytanie, należy przeprowadzić je na przerwie, po zakończeniu lekcji

2. Ograniczać czytanie obszernych lektur do rozdziałów istotnych ze względu na omawianą tematykę, akceptować korzystanie z nagrań fonicznych, w wyjątkowych przypadkach z ekranizacji, jako uzupełnienia samodzielnie przeczytanych rozdziałów

3. Kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, szczególnie podczas sprawdzianów ( wolne tempo czytania, słabe rozumienie

3 jednorazowo przeczytanego tekstu może uniemożliwić wykazanie się wiedzą z danego materiału

4. Ze względu na wolne tempo czytania lub/i pisania zmniejszyć ilość zadań ( poleceń ) do wykonania w przewidzianym dla całej klasy czasie lub wydłużyć czas pracy dziecka. Formy te należy stosować zamiennie – uczeń pozostawiony w klasie dłużej niż rówieśnicy, narażony na komentarze z ich strony sam zacznie rezygnować z dodatkowego czasu

5. Ograniczać teksty do czytania i pisania na lekcji do niezbędnych notatek, których nie ma w podręczniku; jeśli to możliwe dać dziecku gotową notatkę do wklejenia. Zalecenie to jest szczególnie istotne w przypadku dzieci małych lub starszych, u których stwierdzono dysgrafię

6. Pisemne sprawdziany powinny ograniczać się do sprawdzanych wiadomości, wskazane jest, zatem stosowanie testów wyboru, zdań niedokończonych, tekstów z lukami – pozwoli to uczniowi skoncentrować się na kontrolowanej tematyce, a nie na poprawności pisania

7. Wskazane jest preferowanie wypowiedzi ustnych. Sprawdzanie wiadomości powinno odbywać się często i dotyczyć krótszych partii materiału. Pytania kierowane do ucznia powinny być precyzyjne

8. W przedmiotach ścisłych podczas wykonywania ścisłych operacji wymagających wielokrotnych przekształceń, należy umożliwić dziecku ustne skomentowanie wykonywanych działań. W ocenie pracy ucznia wskazanie jest uwzględnienie poprawności toku rozumowania, a nie tylko prawidłowości wyniku końcowego. W przypadku prac pisemnych z przedmiotów ścisłych i im pokrewnych, nauczyciel powinien zwrócić uwagę na graficzne rozplanowanie sprawdzianów – pod treścią zadania powinno być wolne miejsce na rozwiązanie. Pozwoli to uniknąć niepotrzebnych pomyłek przy przepisywaniu zadań na inną stronę np. gubienia, mylenia znaków, cyfr, symboli, tak charakterystycznych dla dzieci z dysleksją. Materiał programowy wymagający znajomości wielu wzorów, symboli, przekształceń można podzielić na mniejsze partie. Tam, gdzie jest taka możliwość, pozwolić na korzystanie z gotowych wzorów, tablic itp. Unikać wyrywania do odpowiedzi. Jeśli to możliwe uprzedzić ucznia (na przerwie lub na początku lekcji), że będzie dzisiaj pytany. W ten sposób umożliwiamy dziecku przypomnienie wiadomości, skoncentrowanie się, a także opanowanie napięcia emocjonalnego często blokującego wypowiedź

9. Dobrze jest posadzić dziecko blisko nauczyciela, dzięki temu zwiększy się jego koncentracja uwagi, ograniczeniu ulegnie ilość bodźców rozpraszających, wzrośnie bezpośrednia kontrola nauczyciela, bliskość tablicy pozwoli zmniejszyć ilość błędów przy przepisywaniu

10. Złagodzić kryteria wymagań z języków obcych. Uczeń mający problemy z opanowaniem ojczystego języka prawie zawsze ma trudności z mówieniem, rozumieniem, czytaniem i pisaniem w języku obcym

11. Podczas oceny prac pisemnych nie uwzględniać poprawności ortograficznej lub oceniać ją opisowo. Należałoby pozwolić uczniom na korzystanie ze słowników ortograficznych podczas pisania wypracowań, prac klasowych. Postępy w zakresie ortografii sprawdzać za pomocą dyktand z komentarzem, okienkiem ortograficznym, pisania z pamięci. Zakres sprawdzianu powinien obejmować jeden rodzaj trudność ortograficznych - umożliwi to skoncentrowanie się na zagadnieniu, tym samym zmniejszając ilość błędów i dając poczucie sukcesu

12. W przypadku ucznia z dysgrafią wskazane jest akceptowanie pisma drukowanego, pisma na maszynie, komputerze, zwłaszcza prac obszernych (wypracowań, referatów). Nie należy również oceniać estetyki pisma, np. w zeszytach. Jeśli pismo dziecka jest trudne do odczytania, można zamienić pracę pisemną na wypowiedź ustną.

 

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIA DYSLEKTYCZNEGO Z POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW NAUCZANIA

JĘZYK POLSKI Symptomy trudności

• trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, wolne lub nierówne tempo, pauzy, nie zwracanie uwagi na interpunkcję

• niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń, uboższe słownictwo

• trudności w pisaniu, szczególnie ze słuchu, liczne błędy np.: mylenie z-s, d- t, k -g

• błędy w zapisywaniu zmiękczeń, głosek i- j

• błędy w zapisywaniu głosek nosowych ą - om, ę – em

• opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab

• błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych

• trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat

• trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, korzystaniu z wykładów, zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji

• trudności z zapamiętaniem liter alfabetu, mylenie liter podobnych kształtem l-t-ł

• mylenie liter zbliżonych kształtem, lecz inaczej ułożonych w przestrzeni b-d-g-p, w-m

• opuszczanie drobnych elementów graficznych liter /kropki, kreski/

• błędy w przepisywaniu i pisaniu z pamięci

• nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania

• wolne tempo pisania, męczliwość ręki

• niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia - obniżona czytelność pisma

• nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki

 

 

 

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, wskazywać wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu i na nich sprawdzać technikę czytania

• dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu

• starać się w miarę możliwości przygotowywać sprawdziany i kartkówki w formie testów

• czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozłożyć w czasie, pozwalać na korzystanie z książek ”mówionych”

• raczej nie angażować do konkursów czytania

• uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu

• częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność i sposób wykonania prac

• dać uczniowi czas na przygotowanie się do pisania dyktanda poprzez podanie mu trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w dyktandzie; można też dawać teksty z lukami lub pisanie z pamięci

• dyktanda sprawdzające można organizować indywidualnie

• błędów nie omawiać wobec całej klasy

• w przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych uczyć tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi ( wstęp, rozwinięcie, zakończenie )

• pomagać w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów

• nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach

• podać uczniom jasne kryteria oceny prac pisemnych ( wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd. )

• dawać więcej czasu na prace pisemne, sprawdzać, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracać wielkość notatek

• przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytać ucznia ustnie

• pozwalać na wykonywanie prac na komputerze

• usprawniać zaburzone funkcje - zajęcia korekcyjno-kompensacyjne

 

 MATEMATYKA, FIZYKA, CHEMIA Symptomy trudności

• nieprawidłowe odczytywanie treści zadań tekstowych

• niepełne rozumienie treści zadań, poleceń

• trudności z wykonywaniem działań w pamięci, bez pomocy kartki

• problemy z zapamiętywaniem reguł, definicji, tabliczki mnożenia

• problemy z opanowaniem terminologii ( np. nazw, symboli pierwiastków i związków chemicznych ) • błędne zapisywanie i odczytywanie liczb wielocyfrowych (z wieloma zerami i miejscami po przecinku )

• przestawianie cyfr

• nieprawidłowa organizacja przestrzenna zapisu działań matematycznych, przekształcania wzorów

• mylenie znaków działań, odwrotne zapisywanie znaków nierówności

• nieprawidłowe wykonywanie wykresów funkcji  

• trudności z zadaniami angażującymi wyobraźnię przestrzenną w geometrii

• niski poziom graficzny wykresów i rysunków, nieprawidłowe zapisywanie łańcuchów reakcji chemicznych

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• naukę tabliczki mnożenia, definicji, reguł wzorów, symboli chemicznych rozłożyć w czasie, często przypominać i utrwalać

• nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, przygotować wcześniej zapowiedzią, że uczeń będzie pytany

• w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdzać, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udzielać dodatkowych wskazówek

• w czasie sprawdzianów zwiększyć ilość czasu na rozwiązanie zadań

• można też dać uczniowi do rozwiązania w domu podobne zadania

• uwzględniać trudności związane z myleniem znaków działań, przestawianiem cyfr, zapisywaniem reakcji chemicznych itp.

• materiał sprawiający trudność dłużej utrwalać, dzielić na mniejsze porcje

• oceniać tok rozumowania, nawet gdyby ostateczny wynik zadania był błędny, co wynikać może z pomyłek rachunkowych

• oceniać dobrze, jeśli wynik zadania jest prawidłowy, choćby strategia dojścia do niego była niezbyt jasna, gdyż uczniowie dyslektyczni często prezentują styl dochodzenia do rozwiązania niedostępny innym osobom, będący na wyższym poziomie kompetencji.

 

GEOGRAFIA, BIOLOGIA, HISTORIA Symptomy trudności

• trudności z zapamiętywaniem nazw geograficznych, terminologii z biologii i chemii ( dłuższe nazwy, nazwy łacińskie ), nazwisk z historii

• trudności z opanowaniem systematyki ( hierarchiczny układ informacji )

• zła orientacja w czasie ( chronologia, daty )

• trudności z czytaniem i rysowaniem map geograficznych i historycznych

• trudności z orientacją w czasie i w przestrzeni ( wskazywanie kierunków na mapie i w przestrzeni, obliczanie stref czasowych, położenia geograficznego, kąta padania słońca itp. )

• problemy z organizacją przestrzenną schematów i rysunków

• trudności z zapisem i zapamiętaniem łańcuchów reakcji biochemicznych

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• uwzględniać trudności z zapamiętywaniem nazw, nazwisk, dat

• w czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, dyskretnie naprowadzać

• częściej powtarzać i utrwalać materiał

• podczas uczenia stosować techniki skojarzeniowe ułatwiające zapamiętywanie

• wprowadzać w nauczaniu metody aktywne, angażujące jak najwięcej zmysłów (ruch, dotyk, wzrok, słuch), używać wielu pomocy dydaktycznych, urozmaicać proces nauczania

• zróżnicować formy sprawdzania wiadomości i umiejętności tak, by ograniczyć ocenianie na podstawie pisemnych odpowiedzi ucznia

• przeprowadzać sprawdziany ustne z ławki, niekiedy nawet odpytywać indywidualnie często oceniać prace domowe

 

MUZYKA, PLASTYKA, WYCHOWANIE FIZYCZNE, TECHNIKA Symptomy trudności

• trudności z czytaniem nut, odtwarzaniem rytmu, śpiewaniem, tańczeniem

• trudności z rysowaniem (rysunek schematyczny, uproszczony) i organizacją przestrzenną prac plastycznych

• obniżony poziom wykonania prac plastycznych i technicznych ( dobra własna inwencja twórcza i wyobraźnia )

• mylenie prawej i lewej strony

• trudności z opanowaniem układów gimnastycznych ( sekwencje ruchowe zorganizowane w czasie i przestrzeni )

• trudności w bieganiu, ćwiczeniach równoważnych

• trudności w opanowaniu gier wymagających użycia piłki ( siatkówka, koszykówka, tenis ziemny i stołowy, itp. )

• niechęć do uprawiania sportów wymagających dobrego poczucia równowagi ( deskorolka, narty, snowboard )

 Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• zawsze uwzględniać trudności ucznia

• w miarę możliwości pomagać, wspierać, dodatkowo instruować, naprowadzać, pokazywać na przykładzie

• dzielić dane zadanie na etapy i zachęcać do wykonywania malutkimi krokami

• nie zmuszać na siłę do śpiewania, czy wykonywania ćwiczeń sprawiających uczniowi trudność

• dawać więcej czasu na opanowanie danej umiejętności, cierpliwie udzielać instruktażu

• nie krytykować, nie oceniać negatywnie wobec klasy

• podczas oceniania brać przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, wysiłek, przygotowanie do zajęć w materiały, niezbędne pomoce itp.

• włączać do rywalizacji tylko tam, gdzie uczeń ma szanse

 

JĘZYKI OBCE Symptomy trudności

• trudności z zapamiętaniem słówek, struktur gramatycznych

• problemy z budowaniem wypowiedzi ustnych

• trudności z rozumieniem i zapamiętywaniem tekstu mówionego lub nagranego na taśmę

• problemy z odróżnianiem słów podobnie brzmiących

• błędy w pisaniu - trudności z odróżnianiem wyrazów podobnych - gubienie drobnych elementów graficznych, opuszczanie i przestawianie liter

• trudności z poprawnym pisaniem, pomimo dobrych wypowiedzi ustnych

• kłopoty z zapisem wyrazów w poprawnej formie gramatycznej

• gubienie drobnych elementów graficznych, opuszczanie i przestawianie liter

• trudności z poprawnym pisaniem, pomimo dobrych wypowiedzi ustnych

• kłopoty z zapisem wyrazów w poprawnej formie gramatycznej

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

 1. dawać łatwiejsze zadania

2. nie wyrywać do natychmiastowej odpowiedzi, dawać więcej czasu na zastanowienie się i przypomnienie słówek, zwrotów

3. dawać więcej czasu na opanowanie określonego zestawu słówek

4. w fazie prezentacji leksyki zwolnić tempo wypowiadanych słów i zwrotów, a nawet wypowiadać je przesadnie poprawnie

5. można pozwolić na korzystanie z dyktafonu podczas lekcji

6. nowe wyrazy objaśniać za pomocą polskiego odpowiednika, w formie opisowej, podania synonimu, antonimu, obrazka, tworzenia związku z nowym wyrazem

7. w zapamiętywaniu pisowni stosować wyobrażanie wyrazu, literowanie, pisanie palcem na ławce, pisanie ze zróżnicowaniem kolorystycznym liter

8. przy odczytywaniu tekstu przez nauczyciela pozwalać na korzystanie z podręcznika

9. w nauczaniu gramatyki można stosować algorytmy w postaci graficznej wykresów, tabeli, rysunków

10. podczas prezentacji materiału zestawiać zjawiska gramatyczne języka polskiego ze zjawiskami gramatycznymi charakterystycznymi dla języka obcego

11. prowadzić rozmówki na tematy dotyczące uczniów

12. dawać więcej czasu na wypowiedzi ustne i prace pisemne

13. liberalnie oceniać poprawność ortograficzną i graficzną pisma

14. oceniać za wiedzę i wysiłek włożony w opanowanie języka, kłaść większy nacisk na wypowiedzi ustne.

 

Propozycje dostosowania dla uczniów z zaburzoną percepcją wzrokową, orientacją przestrzenną i lateralizacją

- posadź ucznia w pierwszej ławce

- na sprawdzianach głośno odczytuj zadania i polecenia

- w miarę możliwości stosuj niebieski lub zielony kolor druku

- stosuj przejrzysty układ graficzny sprawdzianów

- umożliw zaznaczanie uczniowi odpowiedzi na druku

- powiększ rozmiar arkusza i odstępów między wersami (Arial; czcionka 14; 1,5 odstępu

- wprowadź znacznie uproszczone schematy, tabele, wykresy, rysunki itp.

- nie oceniaj poziomu graficznego prac pisemnych

- w przypadku z geometrii lub geografii stosuj gotowe rysunki celem dokonania analizy porównawczej- test wyboru

- oceniaj wkład pracy i zaangażowanie a nie jakość wykonywanych prac technicznych

 

Propozycje dostosowań dla uczniów z zaburzonym rozwojem ruchowym

- umożliw zaznaczanie odpowiedzi na arkuszu

- nie oceniaj poziomu graficznego prac i estetyki zeszytów

- w uzasadnionych przypadkach zamieniaj sprawdzian pisemny na ustny

- umożliw uczniowi przygotowanie pracy w formie komputerowej, pisemnie drukowanymi literami

- oceniaj wkład pracy i zaangażowanie, a nie jakość wykonywanych prac technicznych

- oceniaj wkład pracy i zaangażowanie, a nie osiągnięcia sportowe na zajęciach w-f

- nie obniżaj oceny w zadaniach wymagających sprawności fizycznej, manualnej czy ruchowej (na lekcjach różnych przedmiotów)

Propozycje dostosowania dla uczniów z zaburzoną percepcją słuchową

- posadź ucznia w pierwszej ławce - stosuj warunki komfortu akustycznego

- kieruj się do ucznia krótkimi, prostymi i jasnymi poleceniami

- powtarzaj treści będąc zwróconym bezpośrednio i w kierunku ucznia

- zmniejsz ilość materiału przyswajanego pamięciowo na rzecz jego dobrego rozumienia

- nie pytaj o pojęcia abstrakcyjne, definicje, reguły na rzecz zaprezentowania przez ucznia praktycznych umiejętności stosowania definicji

- podziel tekst dyktowany na mniejsze partie

- nie wymagaj od ucznia liczenia w pamięci skomplikowanych działań

- zamiast czytania całości lektury wyznacz fragmenty

- nie wymagaj czytania i recytowania z zastosowaniem intonacji, tempa i pauz

- zrezygnuj z opowiadania przez ucznia treści filmu lub książki na forum klasy

- rozwijaj wypowiedzi ucznia poprzez pytania naprowadzające

- przy ocenianiu wypowiedzi bierz pod uwagę trudności w budowaniu wypowiedzi wielozdaniowych

- nie oceniaj lub oceniaj liberalnie błędy w pisowni będące wynikiem zaburzonej funkcji słuchowej

- odczytuj głośno polecenia i zadania

- zastępuj sprawdziany pisemne ustnymi

- zapisuj zadania domowe, nie dyktuj

- oceniaj aktywność, wkład pracy, zainteresowanie przedmiotem, systematyczność, pilność, stosunek do nauki.

 

DOSOSOWANIA WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIA Z ODCHYLENIAMI/ ZABURZENIAMI ROZWOJOWYMI Z POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW

Szczególne symptomy zaburzeń/ odchyleń rozwojowych:

• trudności z wewnętrzną organizacją nowo nabytej wiedzy i integrowaniem jej z już posiadaną ( stąd wolne tempo uczenia się )

• trudności z generalizowaniem wiedzy oraz wykorzystywaniem jej w różnych dziedzinach

• trudności z opanowaniem materiału o charakterze abstrakcyjnym ( ze względu na bardzo słabą pamięć krótkotrwałą dzieci te zdecydowanie łatwiej pracują i uczą się na materiale konkretnym )

• zaburzenia w umiejętności myślenia przyczynowo-skutkowego

• zakłócenia w dokonywaniu porównań między zbiorami ( różnicowanie i szukanie podobieństw )

• trudności z umiejętnością odróżniania cech istotnych od nieistotnych

• trudności z dokonywaniem uogólnień, szczególnie o charakterze werbalnym.

Ogólne wymagania co do formy :

• omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności

• pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie

• podawanie poleceń w prostszej formie

• unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć

• częste odwoływanie się do konkretu, przykładu

• unikanie pytań problemowych, przekrojowych

• wolniejsze tempo pracy

• szerokie stosowanie zasady poglądowości

• odrębne instruowanie dzieci

• zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie.

 

JĘZYK POLSKI Symptomy trudności

• słabe oceny pomimo starań i wysiłków ucznia

• trudności w czytaniu i pisaniu (trudności z kojarzeniem określonych dźwięków - głosek, z odpowiadającymi im symbolami – literami)

• trudności w rozumieniu czytanych treści

• trudności w samodzielnym wypowiadaniu się, formułowaniu wniosków i sądów, w uogólnianiu, myśleniu symbolicznym (abstrakcyjnym)

• niski poziom rozwoju słowno - pojęciowego (odpowiada wcześniejszej fazie rozwoju)

• ubogie słownictwo, wadliwa struktura gramatyczna wypowiedzi ustnych i pisemnych

• słabsza sprawność manualna (rysunki, pismo mają niski poziom graficzny)

• słaba umiejętność stosowania konwencjonalnych sposobów zapamiętywania

• duże problemy z przywoływaniem z pamięci odległych partii materiału (słaba pamięć długotrwała, operacyjna)

• trudności z selekcją i wychwyceniem myśli przewodniej w długich tekstach

• wolne tempo procesów umysłowych i działania

 

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań

• dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie

• wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie lektury

• wprowadzanie dodatkowych środków dydaktycznych np. ilustracje, ruchomy alfabet

• odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego

• formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji powołujących się na ilustrujące przykłady

• częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień

• zajęcia w ramach zespołu dydaktyczno-wyrównawczego, gdzie szczególnie u młodszych dzieci należy oprócz wyjaśniania bieżących zagadnień programowych usprawniać funkcje poznawcze (procesy intelektualne i percepcyjne), (zajęcia dodatkowe są niezbędne, bowiem dziecko z inteligencją niższą niż przeciętna nie jest w stanie opanować tych umiejętności tylko dzięki pracy na lekcji i samodzielnej nauce własnej w domu)

• należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach

• dyktanda przeprowadzać indywidualnie w wolniejszym tempie, gdyż dzieci te często nie nadążają za klasą

• potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału.

 

JĘZYKI OBCE Symptomy trudności

• trudności z prawidłową wymową

• trudności w zapamiętywaniu i/lub odtwarzaniu treści, słówek, zdań

• trudności w swobodnym wypowiadaniu się na określony temat

• trudności w poprawnym czytaniu i pisaniu

• problemy z gramatyką

 Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• zmniejszanie ilości słówek do zapamiętania

• pozostawianie większej ilości czasu na ich przyswojenie

• odpytywanie po uprzedzeniu, kiedy i z czego dokładnie uczeń będzie pytany

• wymagania w wypowiadaniu się na określony temat ograniczyć do kilku krótkich, prostych zdań.

 

MATEMATYKA, FIZYKA, CHEMIA Symptomy trudności

• trudności z wykonywaniem bardziej złożonych działań

• trudność z pamięciowym przyswajaniem i/lub odtwarzaniem z pamięci wyuczonych treści (np. tabliczka mnożenia, skomplikowane wzory, układy równań)

• problem z rozumieniem treści zadań

• potrzeba większej ilości czasu na zrozumienie i wykonanie zadania

 

 Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• częste odwoływanie się do konkretu (np. graficzne przedstawianie treści zadań), szerokie stosowanie zasady poglądowości

• omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopni trudności (pamiętając, że obniżenie wymagań nie może zejść poniżej podstawy programowej)

• podawanie poleceń w prostszej formie (dzielenie złożonych treści na proste, bardziej zrozumiałe części)

• wydłużanie czasu na wykonanie zadania

• podchodzenie do dziecka w trakcie samodzielnej pracy w razie potrzeby udzielenie pomocy, wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania

• zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie samodzielnie wykonać

• potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału.

 

GEOGRAFIA, BIOLOGIA, HISTORIA Symptomy trudności

• trudność w selekcji i wybraniu najważniejszych treści (tendencja do pamięciowego uczenia się wszystkiego po kolei)

• problem z zapamiętywaniem dat, nazwisk, nazw, miejscowości

• nieumiejętność przekrojowego wiązania faktów i informacji Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• w związku z dużym problemem w selekcji i wyborze najważniejszych informacji z danego tematu można wypisać kilka podstawowych pytań, na które uczeń powinien znaleźć odpowiedź czytając dany materiał (przy odpytywaniu prosić o udzielenie na nie odpowiedzi). Podobnie postępować przy powtórkach

• pozostawianie większej ilości czasu na przygotowanie się z danego materiału (dzielenie go na małe części, wyznaczanie czasu na jego zapamiętanie i odpytywanie).

 

MUZYKA, WYCHOWANIE FIZYCZNE, PLASTYKA, TECHNIKA - Symptomy trudności

• niezborność ruchowa i trudności w wykonywaniu niektórych ćwiczeń ( potrzeba dłuższego treningu, aby opanować dane ćwiczenie, rzucanie do celu itp. )

• trudności w zrozumieniu zasad i reguł różnych gier

• obniżony poziom prac plastycznych i technicznych ( słabsza własna inwencja twórcza, wyobraźnia ) • trudność w zapisywaniu i odczytywaniu nut Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych

• zapewnienie większej ilości ćwiczeń, aby uczeń opanował daną sprawność ( w razie potrzeby zwolnienie z wykonania ćwiczeń przerastających możliwości ruchowe ucznia )

• wielokrotne tłumaczenie i wyjaśnianie zasad i reguł gier sportowych

• podpowiadanie tematu pracy plastycznej czy technicznej, częste podchodzenie do ucznia, ukierunkowywanie w działaniu

• pozwalanie na korzystanie ze śpiewników, wzorów, zapisów nutowych

• liberalne ocenianie wytworów artystycznych ucznia

• w ocenianiu zwracanie większej uwagi na wysiłek włożony w wykonanie zadania, niż ostateczny efekt pracy.

 

 

OGÓLNE ZALECENIA DLA RODZICÓW:

1. Nie traktujcie swojego dziecka jak chorego, niezdolnego, czy leniwego.

2. Uważnie obserwujcie jego rozwój.

3. Zapewnijcie dziecku pomoc specjalistów z poradni psychologiczno - pedagogicznej.

4. Utrzymujcie systematyczny kontakt z nauczycielami i Zespołem, śledźcie postępy swojego dziecka w nauce.

5. Pracujcie z dzieckiem w domu, ale zachowajcie umiar w udzielaniu pomocy przy odrabianiu lekcji.

6. Dopilnujcie, aby dziecko systematycznie uczestniczyło w zajęciach terapeutycznych na terenie szkoły.

7. Jak najczęściej chwalcie dziecko za odrobione osiągnięcia, tym najlepiej zmobilizujecie je do pracy.

8. Zadbajcie o następujące czynniki: czas, miejsce i warunki nauki dziecka.

 

 Podstawa prawna Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach. Bibliografia 1. M. Bogdanowicz, A. Andryjanek, Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia 2004. 2. R. Czabaj, M. Dargiewicz., J. Studnicka, ORTOGRAFFITI. Przewodnik dla nauczyciela, Gdynia 2004. 3. M. Bogdanowicz, Czabaj R., Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno- pedagogicznej ucznia z dysleksją, Gdynia 2008. 4. W. Stachura, E. Kopczyńska, K. Lembicz, M. Banaszak, M. Matusz, Prawa i obowiązki ucznia z dysleksją rozwojową, śagań 2005. 5. Pedagog szkolny, Dostosowanie wymagań edukacyjnych, tekst wygenerowany z: http://www.pedagogszkolny.pl 6. Polskie Towarzystwo Dysleksji, Dostosowanie wymagań edukacyjnych, tekst wygenerowany z: http://www.ptd.pl